به گزارش روابط عمومی نیروگاه زاگرس کوثر؛ روز یکشنبه مورخ 10 مرداد ماه وبینار تخصصی “بررسی چشم انداز صنعت برق، فرصت ها و تهدیدها” توسط مرکز مالی ایران و با همکاری بورس انرژی ایران برگزار گردید.
در جریان این وبینار مدیران، اساتید و متخصصین صنعت برق و بازار سرمایه به سخنرانی در خصوص وضعیت کنونی و آتی، چالش ها و مشکلات صنعت برق، نقش و جایگاه بورس انرژی در توسعه صنعت برق، فرصت ها و تهدید های بخش خصوصی در سرمایه گذاری در حوزه تولید برق، موانع شرکت های نیروگاهی جهت پذیرش در بورس و تامین مالی از طریق بازار سرمایه و در نهایت مقایسه سرمایه گذاری در حوزه نیرو و سایر بخش های اقتصادی پرداختند.
دکتر جعفری اناری مدیرعامل شرکت تولید و مدیریت نیروگاه زاگرس کوثر به عنوان یکی از سخنرانان این وبینار ضمن تشکر از برگزار کنندگان این وبینار و اتفاقات خوبی که میتواند به همراه داشته باشد عنوان کرد؛ نیاز است در ابتدا در خصوص خاموشی ها مطالبی را ارائه نمایم؛ برخلاف تصور عام که نیروگاه ها در تمامی ایام مشغول به تولید برق هستند، متاسفانه چنین نیست و به طور مثال نیروگاه ما در ایامی از سال ناچار به خاموشی تعدادی از واحدهاست و ظرفیتی که میتوان از آن استفاده مفید داشت بلا استفاده می ماند. یک درصد خاموشی در صنعت برق ممکن است در ابتدا ناچیز به نظر برسد اما همین یک درصد در پیک مصرف معادل خاموشی برای 800 هزار نفر است . وی تاکید کرد؛ هزینه های خاموشی بسیار گزاف است که باید در نظر گرفته شود.
جعفری اظهار داشت: بورس فضایی است که در آن رقابت کامل حاصل می شود، اما فروش برق در بورس دارای مشکلاتی است. خریدارها محدود و متصل به دولت هستند و بر اساس قیمت خاص تقاضا دارند که این عدم شفافیت قوانین، فضای رقابتی ناسالمی را به وجود آورده است. به همین علت عده ای معتقدند نباید در بورس برق فروخته شود.
ایشان در ادامه به ذکر فرآیند پذیرش در بورس پرداخت و تعیین قیمت منصفانه دارایی ها، نقدشوندگی بالا، معافیت های مالیاتی، سهولت تامین مالی، آشنایی جامعه با واحدهای اقتصادی و … را از مزایای آن برشمرد. وی گفت تعدا زیادی از نیروگاه ها در بورس مشکل نقدشوندگی دارند و با وجود اینکه سهولت تامین مالی از طریق بورس و بانک جز مزایا حساب شده است اما در واقعیت و با وضعیت کنونی اینگونه نیست، یکی از موارد آن عدم تعلق وام به نیروگاه هاست.
جعفری یکی دیگر از مزیت های پذیرش در بورس را ارتباط با کل اقتصاد برشمرد و علت آن را تجمیع و افزایش سرمایه در بورس و رقم خوردن اتفاقات بزرگ برای این صنعت دانست. سپس در خصوص مشکلات و موانع صنعت برق اذعان نمود؛ از سال 1393 تا کنون قیمت خرید برق از نیروگاه ها 50 درصد افزایش یافته است در صورتی که مطابق آمار، در صنایع دیگر شاهد 600 درصد افزایش هستیم که این موضوع سبب بروز مشکلات جدی در سودآوری نیروگاه هاست. متاسفانه وضعیت این صنعت هر روز بغرنج تر می شود. زمانی نیروگاه ها از صندوق توسعه ملی وام دریافت کردند اما با توجه به اینکه درآمد آن ها ریالی اما بازپرداخت می بایست ارزی باشد، نتیجه ی خوبی در بر نداشت سبب زیان نیروگاه ها شد. و به عقیده او دیگر مشکل نیروگاه ها طولانی و متفاوت بودن دوره پرداخت مطالبات است مثلا برای ما به 4 سال رسیده است. متاسفانه وزارت نیرو تنها 30 درصد مطالبات نیروگاه ها را به صورت نقدینگی پرداخت می کند. با توجه به افزایش مدت زمان پرداخت مطالبات در طی سالیان، در این شرایط برخی نیروگاه ها به علت نداشتن نقدینگی مجبور به تهاتر شدند، به طور مثال نیروگاه دماوند به عنوان بزرگ ترین نیروگاه کشور که متعلق به بانک دی می باشد، بدهی خود به بانک دی را در ازای بدهی بانک دی به بانک مرکزی تهاتر نمود.
دکتر جعفری در خصوص مستندات و مدارک مورد نیاز جهت پذیرش در بورس نیز توضیحاتی ارائه نمود و به شرح چالش های تهیه امیدنامه به عنوان یکی از این مستندات پرداخت. وی گفت؛ برای تهیه امید نامه نیاز به یک چشم انداز از این صنعت می باشد اما قوانین و مقررات روزانه دستخوش تغییر هستند. با شرایطی که در این صنعت حاکم است تهیه امیدنامه اصولی و طرح کسب و کار بسیار سخت و غیر واقعی است.
ایشان در رابطه با مبحث ارزش گذاری نیروگاه ها در بورس گفت؛ قیمت باید توسط بورس تعیین و نتیجه برای عرضه اعلام شود اما به علت قیمت گذاری دستوری برق و به دنبال آن کاهش سود نیروگاه ها و در کل اقتصاد نامناسب این صنعت نتیجه خوبی نداشته است. دکتر جعفری با توضیح روش های متداول قیمت گذاری دارائی ها از جمله؛ تنزیل جریان های نقدی آزاد سهامداران FCFE، تنزیل سود تقسیمیDDM، ارزشیابی نسبی P/E و ارزش خالص دارائی ها NAV ، به مقایسه چندین نماد بورسی صنعت برق با سایر صنایع پرداخت و اذعان نمود؛ اختلاف ناخوشایندی در ارزش گذاری وجود دارد. این مغایرت زمانی بیداد می کند که شرکتی تصمیم به عرضه در بورس دارد و بورس بر اساس روش های مختلف ارزش دارائی های آن شرکت را محاسبه و میانگینی به دست می آورد و اینجاست که مشکل اساسی ما نمایان می شود. این اختلاف به حدی است که میزان P/E وVAV نمادهای برقی تقریبا 10 برابر بیشتر از عدد حاصل از روش های FCFE و DDM می باشد و در نتیجه تفاوت اعداد به دست آمده از این روش ها، موجب کاهش میانگین نهایی ارزش سهم نیروگاه ها می گردد. اما در سایر صنایع چون اعداد به دست آمده از روش های مختلف تفاوت چندانی ندارند، میانگین حاصل عدد قابل قبولی است. از سال 1392 نیروگاه عسلویه به عنوان اولین نیروگاه وارد بازار سرمایه شد اما درآمد آن در مقایسه با دیگر شرکت های بورسی بسیار پایین است. ذکر این نکته حائز اهمیت است که نگاه درست بورس در این زمینه به سبب عدم کارکرد نامناسب سایر زنجیره ها کارساز نیست.
ایشان سپس به ذکر روش های تامین مالی از طریق بازار سرمایه و مشکلات تامین مالی از طریق اوراق سلف موازی استاندارد پرداخت و افزود: در سال 1394 اوج تامین مالی صنعت ها به حساب می آید که به مرور کم شده است. 60 درصد درآمد نیروگاه ها در 3 تا 4 ماه در سال از خرداد تا شهریور ماه حاصل می شود اما به علت پایین بودن قیمت برق و کم بودن فروش شرکت ها، زیان به همراه داشته است. حال اگر نیروگاهی قصد تامین مالی داشته باشد نیاز به برگشت دارد، آیا با توجه به عدم وجود نقدینگی در این صنعت امکان پذیر است
جعفری در پایان صحبت هایش با تاکید بر مشکلات این صنعت از جمله؛ تعرفه فروش ناچیز برق، عدم وجود رگلاتوی مستقل، عدم صدور مجوز صادرات برق و طولانی بودن دوره وصول مطالبات، خاطر نشان کرد؛ سیستم حکمرانی انرژی صنعت برق نیاز به تغییرات اساسی با کمک حامیان و نخبگان این صنعت دارد.
